Chemioterapia to jedna z podstawowych metod leczenia nowotworów. Stosowane leki można podzielić na pewne grupy, w zależności od ich działania, mocy i efektów ubocznych.
Kolory Chemioterapii – Co oznaczają kolory Chemii?
Kolory Chemioterapii to potoczna nazwa poszczególnych grup leków, stosowana dla leków podawanych dożylnie. Kolor chemioterapii zależy od koloru roztworu w kroplówce, podawanego pacjentowi. Terminologię tą często stosują zarówno pacjenci jak i lekarze oraz pielęgniarki. Pamiętaj kolory chemioterapii to znaczne uproszczenie pod którym mogą kryć się różne leki o różnym działaniu i skutkach ubocznych – dlatego zawsze pytaj o nazwę leku!
Jakie są kolory Chemioterapii – działanie i skutki uboczne różnych kolorów chemii:
– Czerwona Chemia
Chemia czerwona uznawana jest za najsilniej działający typ chemioterapii, co wiąże się też z najmniej komfortowymi skutkami ubocznymi odczuwalnymi przez pacjentów.
Skład: Kolor czerwony chemii w kroplówce nadają cytostatyki z grupy antracyklin – doksorubicyna lub epirubicyna. Bardzo często drugim składnikiem jest cyklofosfamid.
Skutki uboczne czerwonej chemii: wymioty, ból głowy, osłabienie, zmęczenie, wypadanie włosów. Pierwsze skutki uboczne pojawiają się po ok. 3 godzinach od podania chemii i trwają ok. 3 dni. Sporo pacjentek pyta o to kiedy wypadają włosy po chemii? Włosy na głowie najczęściej wypadają po tygodniu od pierwszego wlewu, dlatego warto rozważyć kupno specjalnej chusty/turbanu na czas i po chemioterapii. Lekarz powinien przypisać leki przeciwwymiotne.
Dawkowanie: Najczęstszym systemem podawania chemioterapii czerwonej są 4 wlewy, podawane co 3 tygodnie. Efekty uboczne podawania leków mogą się nasilić po każdym kolejnym wlewie.
– Biała Chemia
Chemia Biała to grupa leków, która zwykle jest dobrze tolerowana przez pacjentów. Leki w kroplówce są przezroczyste.
Skład: Najczęściej stosowane leki z tej grupy to bleomycyna czy paklitaksel.
Skutki uboczne białej chemii: w trakcie 3 dni od wlewu odczuwalne mogą być lekkie pobolewania w kościach, mięśniach – takie jak przy przeziębieniu oraz osłabienie. Po kilku wlewach pojawia się także nadwrażliwość zębów, paznokci, podrażnienie nerwów na końcówkach palców rąk i nóg co objawia się mrowieniem czy drętwieniem końcówek palców. Gdy to wystąpi nieco później widoczne mogą być przebarwienia na paznokciach. Gdy pojawi się mrowienie palców lekarz powinien przypisać pacjentowi np. Neurovit (witaminy B1, B6 i B12 w bardzo dużych dawkach – sprzedawane tylko na receptę). W trakcie podawania chemioterapii białej zaobserwować można także przerzedzenie czy wypadanie włosów. Najczęściej chemia biała stosowana jest po zakończeniu cyklu chemii czerwonej. Wypadanie włosów dotyczy wtedy głównie brwi, rzęs, rąk i nóg.
Dawkowanie: Najczęstszym systemem podawania białej chemii jest 12 wlewów, podawanych w 1 tygodniowych odstępach. Jeśli leczenie obejmuje też wlewy chemii czerwonej to jest ona najpierw podawana, później zaś stosuje się cykl wlewów chemii białej.
– Żółta Chemia
Chemia żółta stosowana jest najczęściej u pacjentów chorych na raka piersi, jako leczenie uzupełniające.
Skład: Najczęściej stosowane leki to m.in. 5-fluorouracyl, metotreksat, czy cyklofosfamid. Za żółtą barwę kroplówi odpowiada metotreksat.
Chemioterapia podawana dożylnie wiąże się z częstymi wkłuciami, dlatego zwłaszcza jeśli zwykłe pobieranie krwi jest u Ciebie problematyczne, koniecznie dwiedz się o możliwość założenia portu naczyniowego, dzięki któremu w wygodniejszy sposób aplikowane będą leki w formie kroplówki. Unikniesz w ten sposób obrzęków, krwiaków, siniaków i innych dolegliwości związanych z częstym podłaczaniem kroplówki na nadgarstku. Więcej o porcie naczyniowym przeczytasz w tym artykule.
Innym rodzajem chemioterapii jest chemia w tabletkach. Sposób podania jest dużo wygodniejszy, nie wszystkie jednak leki można podać w tej formie.
Która Chemioterapia jest najgorsza?
Każdy pacjent może przyjmować inną dawkę leku, poza tym na każdego chemia może zadziałać inaczej. Która chemioterapia jest najgorsza według większości pacjentów? Pacjenci onkologiczni najtrudniej znoszą efekty uboczne czerwonej chemii. Częstymi efektami jej podawania są wymioty i znaczne osłabienie, co trwa kilka dni. Można zatem przyjąć że najgorszą chemioterapią jest „chemia czerwona„.
Na „chemię dzienną” czy operację warto mieć wygodną całkowicie rozpinaną piżamę do szpitala. Wygodne turbany i wiązane chusty na głowę, na czas chemii i po chemioterapii, zakupić można w specjalnych sklepach – poznaj nasze turbany i chusty dla Amazonek.
Kiedy odrastają włosy po chemioterapii?
Najczęściej pacjentki obserwują odrastanie włosów utraconych na skutek podawania chemioterapii, około 2-4 tygodni po zakończonej chemioterapii. Podczas radioterapii (która często ma miejsce miesiąc po zakończonej chemii) wzrost włosów może być spowolniony.
Czytaj również:
- Co określa biopsja i jak odczytać wyniki biopsji.
- Co to jest port naczyniowy i dlaczego warto go mieć podczas Chemioterapii?
- Jak wygląda pierwsza Chemioterapia? Co zabrać?
- Jakie są objawy raka piersi i diagnostyka nowotworu.
- Co to jest radioterapia, jak wyglądają naświetlania i ile trwa radioterapia – czytaj tutaj.
- Limfadenektomia pachowa – co to jest – przeczytasz TU.
Szczegółowe informacje na temat leczenia raka piersi w Polsce znajdziesz w opisie mojej historii leczenia – TUTAJ jest część 1 – Jak wygląda w Polsce leczenie raka piersi – Chemioterapia.